Tajemnice roju

Pszczoły miodne wykształciły wyjątkową organizację pracy i strukturę rodzinną co powoduje, że pracują w niespotykanej harmonii. Pszczela rodzina to jeden złożony organizm, jego elementy tworzą nierozerwalną więź. Pszczoła miodna nie może żyć poza rojem (oznacza to dla niej śmierć), każda ma precyzyjnie określoną rolę i zakres obowiązków w mechanizmie nastawionym na przetrwanie rodziny. Długość życia jest także jasno określona. Na długość życia pszczoły wpływa kilka czynników. Najważniejsza jest pełniona rola (pszczoła robotnica, truteń, matka pszczela) oraz pora roku, na którą przypadły jej narodziny. Pszczoły urodzone na wiosnę pracują niezwykle intensywnie i żyją stosunkowo krócej od tych jesiennych, których podstawowym zadaniem jest zapewnienie przetrwania rodziny podczas niskich, zimowych temperatur. Wiosenne i letnie pszczoły żyją przeciętnie 36 – 40 dni. Te z jesieni mogą żyć 6 – 9 miesięcy. Matka pszczela żyje o wiele dłużej, nawet 5 lat i więcej. Trutnie żyją ok. trzech miesięcy.

​

Mieszkańcy ula

 

Robotnice - mają różne zadania w zależności od swojego wieku. Oczywiście wszystkie są rodzaju żeńskiego. Zasadniczo czas życia robotnic dzieli się na ten spędzony w ulu, we wcześniejszych fazach rozwoju i na ten spędzony poza nim, w momencie osiągnięcia wystarczającej dojrzałości. O tym, czy z jajeczka wyjdzie matka pszczela, czy robotnica zależy od pożywienia, jakiego mu się dostarcza. Matka pszczela przez cały czas karmiona jest mleczkiem pszczelim, w przeciwieństwie do pozostałych młodych larw, które są nim karmione jedynie we wczesnym stadium rozwoju.

Od 1. do 3. dnia życia pszczoła robotnica zajmuje się pracami porządkowymi w ulu, dba o to, by komórki plastra, w których magazynowane będzie pożywienie i młode larwy, spełniały warunki higieny.

Od 3. do 5. dnia pszczoła miodna karmi miodem i pyłkiem larwy na starszym etapie rozwoju. Usuwa zanieczyszczenia z wnętrza ula.

Od 6. do 11. dnia robotnica karmi młode larwy za pomocą mleczka pszczelego.

Od 12 do 17 dnia jest produkowany wosk, konstruowane są plastry, zasklepiany miód.

Od 18 do 21 dnia pszczoła przejmuje rolę strażniczki dbając o bezpieczeństwo ula i jego odpowiednią wentylację.

Po 21. dniach od złożenia jaja do wygryzienia i kolejnych 21. dniach spełnienia różnorodnych ról w ulu pszczoła wylatuje w poszukiwaniu pożytku i spędza następne ok. 20 dni na zaopatrywaniu rodziny pszczelej w nektar i pyłek kwiatowy.

​

Matka pszczela - jest jedyną pszczołą w rodzinie zdolną do reprodukcji. Po zapłodnieniu, do którego dochodzi  tylko raz w życiu w trakcie tzw. lotu godowego (około 5.- 8. dnia po urodzeniu) jest zdolna do składania jaj (czerwienia) do końca swojego życia. Matka kopuluje w powietrzu z 10-30 trutniami, które po akcie giną na skutek wynicowania aparatu kopulacyjnego, wyczerpania, śmiertelnego stężenia mięśni. W ciągu całego życia matka jest w stanie złożyć nawet pół miliona jaj. Matce pszczelej towarzyszy świta, niewielka grupa pszczół robotnic oddelegowana do bezustannej opieki nad matką: karmienia jej, czyszczenia, ochrony. Hodowcy zwykle ze względu na intensyfikację produkcji i poprawę kondycji rodziny wymieniają matki nawet co roku.

​

Trutnie - pełnią w ulu rolę ważną, a jednocześnie dość dramatyczną. Truteń rodzi się z takiego samego jajeczka, ale niezapłodnionego (dlatego nie ma ojca, ale ma dziadka). Jego obecność jest potrzebna tylko, a może aż, do zapłodnienia matki pszczelej. Wcześniej karmione i otaczane opieką, niestety przed nadejściem zimy są wypychane z ula z zakazem powrotu. Truteń odleci w poszukiwaniu wody i nie będzie miał siły wrócić. A jeśli mu się powiedzie, strażniczki nie wpuszczą go z powrotem. Jest zbyt duży żeby go karmić przez całą zimę i dlatego czeka go smutny koniec.